Historische omgevingskaart 500 jaar oud

Gepubliceerd op 9 december 2020 om 10:26

Deze bijzondere manuscriptkaart in de collectie van Streekarchief Midden-Holland bestaat dit jaar 500 jaar! Ter gelegenheid van dat jubileum brengt het streekarchief de kaart nu uit als A2-poster en te koop voor € 7,50. De kaart, waarop ondermeer de Hollandsche IJssel is afgebeeld, werd in 1520 opdracht van Gouda gemaakt door Pieter Crabeth. Het laat schetsmatig het rivierenlandschap in onze regio zien met de steden Gouda, Schoonhoven, Dordrecht, Alphen, Rotterdam, Woerden en Oudewater. Veel dorpen zijn terug te vinden aan de hand van de kerken. Krimpen aan de IJssel ontbreekt nog en Nieuwerkerk was niet de moeite waar om af te beelden, het was immers per schip niet bereikbaar. Kortenoord staat er daarentegen wel op.

Glazenier en schilder Pieter Crabeth uit Cuyk, vestigde zich rond 1511 in Gouda. Hier werden zijn zonen Dirck en de wereldberoemde kunstenaar Wouter Crabeth geboren. Zij maakten een deel van de prachtige Goudse Glazen in de Sint Janskerk.

De kaart klopt niet in verhouding, de driepuntsmeting moest nog worden toegepast. De bovenkant ligt ook niet in het zuiden, dat werd pas veel later gebruikelijk. De afbeelding lijkt gebaseerd op de oudste kaart uit de collectie van het streekarchief uit 1498 waarop oplossingen staan om de verzanding van de Hollandsche IJssel tegen te gaan, een probleem dat nooit is opgelost. Beide kaarten laten veel dezelfde details zien, zoals de IJsseldam in de 13e eeuwse aftakking van de Lek, die de verzanding veroorzaakte. Verder bruggen, molens en waterlopen die uitkomen op de rivieren. In 1993 werd de kaart gerestaureerd en gedigitaliseerd, zodat u op de kleinste details kunt inzoomen op onze website www.samh.nl of op de poster thuis. De collectie van het Streekarchief is ondergebracht in Moordrecht.

Het formaat is 59,4x42 cm en is voor € 7,50 verkijgbaar in de pop-upwinkel van Kruim in de Chocoladefabriek in Gouda, of via de webshop.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.